20 sierpnia 2015

Diana Gabaldon ObcaMotyw podróży w czasie jest wątkiem wielokrotnie wykorzystywanym zarówno w literaturze, jak i filmie. Do podobnych przeniesień używano Zmieniacza Czasu (seria o przygodach Harry’ego Pottera), zaczarowaną łódź (cykl o Ulyssesie Moorze) czy nawet grę komputerową (Hyperversum).Diana Gabaldon pod wpływem serialu BBC Doctor Who postanowiła dodać swoją własną cegiełkę do tekstów kultury opowiadających o podróżach w czasie. Sposób tych niecodziennych wojaży odnalazła w legendach i dawnych wierzeniach. A samą powieść wzbogaciła odpowiednimi wątkami i stworzyła książkę, która zyskała sporą rzeszę czytelników. Ostatnimi czasy owa grupka powiększyła się za sprawą ekranizacji powieści. Serial Outlander (Starz) to jedna z najpopularniejszych produkcji telewizyjnych ostatnich dwóch lat, o czym może świadczyć choćby rozmach panelu i promocji na San Diego Comic-Con. Czy jednak zachwyty, zarówno nad książką, jak i jej ekranizacją, są uzasadnione?

Akcja powieści rozpoczyna się w 1945 roku. Tuż po II wojnie światowej Claire i jej mąż Frank wybierają się w podróż do Szkocji, by przeżyć swój drugi miesiąc miodowy. Podczas samotnej wyprawy do pobliskich obelisków bohaterka po dotknięciu jednego z kamieni, zostaje przeniesiona do 1743 roku. W tych trudnych czasach – zbliża się powstanie jakobickie – protagonistka stara się odnaleźć drogę powrotną. Czy uda jej się wrócić do swoich czasów?

Diana Gabaldon bardzo dokładnie odmalowała realia XVIII-wiecznej Szkocji. Na kartach Obcej przedstawia czytelnikowi panujące w tamtych czasach przekonania, przybliża wierzenia i zabobony szkockiego społeczeństwa, jak i jego zwyczaje. Wszelkie opisy – zarówno strojów, bohaterów oraz kultury – zostały dopracowane w najmniejszym szczególe, to właśnie je można uznać za jeden z dwóch największych walorów powieści.

Drugi stanowi akcja. Wydarzenia rozgrywają się szybko – ledwie Claire przenosi się do 1743 roku, a już zaczyna przeżywać niesamowite i pełne niebezpieczeństw przygody. Gabaldon potrafi zahipnotyzować odbiorcę już od pierwszych stron. A kiedy tylko bohaterka przenosi się w czasie, czytelnik otrzymuje pełną napięcia i zwrotów akcji historię.

Obca to romans historyczny. Wprawdzie autorka uważa, że do romansu jej książce daleko, jednak biorąc pod uwagę ilość wątków erotycznych, a także główny, miłosny, podobne stwierdzenie jest dalekie od prawdy. Niestety właśnie ten aspekt powieści okazuje się jego kamieniem milowym. Oczywiście miłośnicy, a dokładniej miłośniczki, scen pełnych miłosnego uniesienia zapewne uznają ten wątek za ciekawy, jednak znajdą się i takie osoby, które zarzucą książce jedną rzecz – zbytnie skupienie się na uczuciach protagonistów. Bohaterka przenosi się w czasie tylko po to, by przez sporą część powieści uprawiać seks z nowo poznanym mężczyzną? Cóż, można odnieść takie wrażenie.

Biorąc jednak pod uwagę to, co Starz prezentuje w swojej ekranizacji, książka nie okazuje się aż tak napakowana scenami miłosno-erotycznymi. Warto również podkreślić, że ekranowa Claire jest o wiele bardziej denerwująca niż ta ze stron powieści Diany Gabaldon. Owszem, równie często wpada w tarapaty, jednak w książce każde jej zachowanie odnajduje racjonalne wyjaśnienie, w serialu sporo wątków nie zostało dostatecznie rozwiniętych, przez co widz niezaznajomiony z powieścią nie wie, dlaczego jakaś scena miała miejsce.

Mimo zbyt wyeksponowanego wątku erotyczno-miłosnego Obca okazuje się książką wartą przeczytania, zwłaszcza dla osób, które interesują się szkocką kulturą. Również miłośnicy serialu powinni zaznajomić się z papierowym pierwowzorem, choćby w celu porównania czy uzupełnienia niewyjaśnionych wątków (w książce pojawia się zresztą kilka osób pominiętych w ekranizacji).

Katriona

Autor: Diana Gabaldon
Wydawnictwo: Świat Książki
Miejsce wydania: Warszawa
Wydanie polskie: 3/2015
Tytuł oryginalny: Cross Stitch aka Outlander
Rok wydania oryginału: 1991
Liczba stron: 712
Format: 145×205 mm
Oprawa: miękka
Wydanie: II

Recenzja ukazana się pierwotnie na stronie Gildii.

Podsumowanie

Obca, tom 1

Obca, tom 1
  • 5/10
    Fabuła
  • 7/10
    Stylistyka
  • 6/10
    Wydanie

Zalety

  • szkocka kultura i przesądy
  • motyw podróży w czasie

Wady

  • wątek miłosno-erotyczny