Napisana w formie krótkich reportaży najnowsza książka Artura Górskiego porusza tematykę służb Izraela oraz ich działalności na przykładzie konkretnych osób i ich wpływu na rozwój agend. Osiemnaście wybranych w tym celu anegdot ma dać nowe spojrzenie na działalność żydowskich służb. Czy autor podołał temu zadaniu? Niekoniecznie, bowiem Pięść Dawida to pozycja przeznaczona dla kompletnych laików w izraelskiej tematyce. Pozostali czytelnicy mogą czuć się srodze zawiedzeni. Niemniej nie można nic złego autorowi zarzucić, ponieważ ostrzegł w swojej przedmowie, iż jest to wynik rozmów z osobami, które miały okazję pracować wśród różnych służb Izraela, zarówno wojskowych, jak i cywilnych.
Artur Górski nakreśla opowieść o Uzim Galanie, twórcy słynnej broni, która została nazwana na jego cześć. Opis historii pistoletu maszynowego rozpoczyna się od wojny sześciodniowej, prowadzi poprzez wojny kartelowe i narkotykowe w Ameryce Łacińskiej i kończy się na wykorzystaniu broni typu Uzi w filmach akcji najbardziej znanych producentów Hollywood. Zwolennicy Krav Magi mogą poznać legendę służb specjalnych, Imre Lichtenfelda, twórcy walk Krav Panim (wychowanemu Netanji, jak sam określił, mieście gangsterów), która dzięki zmianom wprowadzonym przez Eyala Yanilova stała się Krav Magą, jednym z najbardziej rozpoznawalnych na świecie systemów samoobrony dla cywilów. Górski dotyka wątku operacji „Noe” oraz kontrowersyjnej działalności Ariela Szarona w czasie wojny z Hezbollahem w Libanie w 1982 roku.
W książce można znaleźć również i polskie akcenty. Dotyczy to historii o Cezarei, gdzie swoją siedzibę ma premier Izraela, rodzina Rothschildów oraz Andrzej Gąsiorowski, człowiek związany z jedną z największych afer gospodarczych w historii Polski po 1989 roku (do tej pory nierozwiązaną). Jednostka specjalna „Grom” także odegrała znaczącą rolę w historii tego starożytnego miasta.
Lektura Pięści Dawida ukazuje także dzieje Eliego Cohena zajmującego czołowe miejsce w podium szpiegów z całego świata. Z kolei urodzony w wigilię 1969 roku w Baranowiczach na Kresach Wschodnich Mordechaj Limon zdołał uprowadzić pięć kanonierek z portu we Francji i pozostać niezauważonym. Wojna Jom Kippur została przedstawiona w relacji byłego żołnierza, TuniiYanilovego, który opisał wątek odbicia góry Hermon z rak Syryjczyków. Prócz strategicznego znaczenia dla armii i bezpieczeństwa państwa Izrael, góra ta ma także ukryte znaczenie duchowe. To właśnie tam, wedle apokryficznych źródeł (księga Henocha), mieli się narodzić (a konkretnie przybyć) upadli aniołowie.
Książka napisana przez Górskiego jest świetną pozycją, ale wyłącznie dla tych, którzy dopiero rozpoczynają swoją literacką przygodę z historią służb specjalnych. Sam autor przyznaje, iż aby poznać i zrozumieć działalność i ich misję, wyjechał do żydowskiego kraju i spotykał się z ludźmi, którzy swoje życie związali z bezpieczeństwem innych obywateli. Niemniej zbiór reportażu nie bazuje wyłącznie na ich relacjach, lecz również na badaniach i analizach innych autorów zajmujących się tą tematyką: Yvonnicka Denoela („Sekretne wojny Mossadu” opublikowane przez Czarną Owcę) oraz Patricka Taylora („Twierdza Izrael”, wydane w Polsce przez Rebis).
Czego zabrakło w Pięści Dawida? Przede wszystkim jakiejkolwiek hierarchizacji i kategoryzacji tytułowych służb Izraela, bibliografii (nawet tej popularnonaukowej), podaniu źródeł (przynamniej dwóch niezależnych od siebie), a także konkretnych wniosków. Autor tak naprawdę opisuje różnorodne dygresje i anegdotki, skupiając się na wręcz trzecioplanowych wydarzeniach i faktach. I tu rodzi się paradoks omawianej pozycji: tak naprawdę nie są to ani czyste reportaże (całość została napisana w tonie artykułu lekko sensacyjnego, nadającego się do publikacji na czołowych portalach internetowych) ani też utwór popularnonaukowy (wszystkie fakty można znaleźć w sieci).
Czym tak naprawdę jest Pięść Dawida? Książką skierowaną do osób posiadającą niemal zerową wiedzę na temat Bliskiego Wschodu i dziejów Izraela. Pozostałym zalecam dalsze poszukiwania, chyba, że grzeszą nadmiarem czasu i pieniędzy.
Pattyczak
Tytuł: Pięść Dawida. Tajne służby Izraela
Autor: Artur Górski
Wydawnictwo: Znak litera nova
Data i miejsce wydania: 01.07.2015, Kraków
Oprawa: miękka
Wydanie: I
Liczba stron: 272
ISBN: 978-83-240-2701-9
Recenzja ukazana się pierwotnie na stronie gildii.
