Portafortunas

Hannibal Lecter stał się postacią kultową, a to głównie za sprawą ekranizacji Milczenia owiec autorstwa Thomasa Harrisa, drugiej pozycji z tetralogii poświęconej dziejom najsłynniejszego kanibala na świecie. O ile w ciągu ostatnich paru lat gwiazda „nietypowego” psychiatry zaczęła powoli przygasać (a to z powodu średnio udanej adaptacji kolejnych książek – Hannibal oraz Hannibal: Po drugiej stronie maski), tak dzięki najnowszej odsłonie serialowego Hannibala doktor Lecter na nowo zaczyna błyszczeć i wydaje się, że nic mu już nie przeszkodzi w triumfalnym powrocie na światowe listy bestsellerów. Były pracownik FBI Will Graham zostaje poproszony o pomoc w śledztwie przeciwko Zębowej Wróżce – choremu psychicznie mordercy, który pozostawia na skórze swoich ofiar charakterystyczne ślady po ugryzieniach. Francis Dolarhye uważa, że dokonując zabójstw, przemienia się w tytułowego Czerwonego smoka znanego z akwareli Williama Blake’a. Graham, wraz z agentem specjalnym, Jackiem Crawfordem, rozpoczyna wyścig z czasem, bowiem psychopata morduje podczas każdej pełni księżyca. Gdy trop utknął w martwym punkcie, do Willa zgłasza się doktor Hannibal Lecter, kanibal bezterminowo zamknięty w Szpitalu Stanowym dla Psychicznie Chorych Przestępców Chesapeake. Między tymi dwoma mężczyznami rozpoczyna się psychologiczna gra, której stawką jest złapanie Zębowej Wróżki. Czerwony smok jest pierwszą książką otwierającą historię Hannibala Lectera, agentów FBI i psychopatycznych morderców….

Akcja powieści rozgrywa się w pierwszej połowie lat dziewięćdziesiątych, kiedy to świat żył wydarzeniami na Bliskim Wschodzie, a konkretnie wojną iracką rozpoczynającą okupację Kuwejtu. Brytyjczycy i Amerykanie powołują do życia Komitet Meduza zajmujący się szukaniem w Iranie magazynów z bronią typu ABC. Służby, dzięki nasłuchowi, wiedzą również o tajnej broni Husajna zwaną „Pięścią Boga”, która służy do wystrzelenia ogromnych głowic jądrowych. Oficer SAS, Mike Martin (mówiący perfekcyjnie po arabsku), zostaje przerzucony do Bagdadu, by nawiązać kontakt z dawnym oficerem i izraelskim szpiegiem w otoczeniu Saddama, zwanego „Jerychem”, którego tożsamość, lojalność i motywy działania zostały solidnie podważone. W moim przekonaniu, na rynku literackim istnieje jedynie trzech pisarzy potrafiących doskonale pisać na temat działania służb specjalnych. Pierwszy z nich to Robert Ludlum (i jego słynna seria o Jasonie Bournie), którego książki skupiają się przede wszystkim na wartkiej akcji z udziałem głównego bohatera. Drugim autorem jest John Le Carre, piszący bardzo ciekawie, ale z typowym dla siebie angielskim dystansem. Natomiast trzeci z nich, Frederick Forsyth, jest intrygującym i wciągającym czytelnika pisarzem, bowiem jego twórczość charakteryzuje się skupieniem na detalach. Tło fabuły jest oparte na autentycznych zdarzeniach (w przeciwieństwie do wcześniej wymienionych autorów, którzy przeważnie bazują na własnej wyobraźni), jednocześnie włączając do akcji realnych…

Najpierw była gra, potem kolejne powieści nawiązujące do komputerowego uniwersum, na początku 2017 roku w kinach zadebiutował film na podstawie gry, zaś w swoich rękach trzymam książkę, którą stworzono w oparciu o kinowy obraz. Skomplikowane? Niekoniecznie – ostatnimi czasy tego typu kreowanie jednego spójnego uniwersum, na którym tworzy się kolejno literaturę, komiksy, gry komputerowe oraz filmowe obrazy, nie jest niczym zaskakującym. Warto tu wspomnieć chociażby o świecie World of Warcraft lub StarCrafcie. Niemniej to właśnie seria sygnowana logiem Assassin’s Creed stała się jednym z najbardziej rozpoznawalnych produktów studia Ubisoft. Callum Lynch miał trudne dzieciństwo – młody, pełen zapału i energii chłopak odkrył trupa matki schowanego głęboko w szafie – mordu na jego rodzicielce dokonał ojciec protagonisty (jak się później okaże, ma bowiem swój nadrzędny cel). Kilkanaście lat później bohater przebywa w więzieniu, oczekując na wyrok śmierci za brutalne zabójstwo alfonsa. Jednak w chwili, kiedy mężczyzna powinien stracić świadomość i zakończyć swój żywot, nagle budzi się w tajemniczym Abstergo Industries. Okazuje się, że śmierć to tak naprawdę początek nowego życia. Lynch bardzo szybko dowiaduje się, że przebywa na terenie firmy, która porywa potomków Asasynów, by współcześni Templariusze przy pomocy wirtualne maszyny –  Animusa – wydobyli z genetycznej pamięci wspomnienia przodków i…

Co się stało z Jasnością, która opuściła Królestwo? Tego nie wie nawet największy Świetlisty ani sam Władca Podziemi. Jednak ze Stref Poza Czasem przybywają wieści, jakoby Stwórca przebywał gdzieś w odległych, niebezpiecznych krainach. Podróżniczka i miłośniczka nieznanych lądów, anielica Sereda, dawna miłość Razjela, poczuła emanację Mocy – na wieść o tym archanioł Gabriel zwołuje wyprawę mającą na celu zbadanie nawet najmniejszych tropów, byle tylko móc odnaleźć miejsce przebywania Boga. Oczywiście nie może zabraknąć tu Abaddona, Daimona Freya, jego wiernego rumaka Piołuna oraz błyszczącej u boku Gwiazdy Śmierci. Bierni nie pozostają także Upadli – ekspedycję podejmuje również Lucyfer, pozostawiając Asmodeusza na tronie Pandemonium wśród buntujących się wpływowych klanów demonów i nielicznej, wiernej Niosącemu Światło gromadki poddanych. O tym, co stało się z Jasnością, nie wiedzą także sami czytelnicy serii Zastępy anielskie – to jedna z największych zagadek cyklu. O ile pierwsze tomy dość mocno opierały się na świętych oraz apokryficznych tekstach trzech wielkich religii monoteistycznych (judaizmu, chrześcijaństwa oraz islamu), tak w przypadku Bram Światłości mowa o znacznym rozszerzeniu samego uniwersum o postacie znane z pogańskich wyznań oraz sekt, między innymi hinduizmu. I to właśnie malownicze światy azjatyckich wierzeń stanowią główne tło dla ukazania tajemniczych i budzących trwogę Stref Poza Czasem. I tutaj ważna uwaga – nowa powieść Mai Lidii Kossakowskiej to integralna część cyklu, nie sposób czytać jej bez znajomości poprzednich…

Paullina Simons zasłynęła trylogią o Tatianie i Aleksandrze (odpowiednio: Jeździec Miedziany, Tatiana i Aleksander, Ogród letni). Jej kolejne książki w delikatny i lekki sposób poruszały problematykę niespełnionej miłości, przyjaźni, lojalności (Droga do raju) oraz zagubienia we współczesnym świecie (Dziewczyna na Times Square). Najnowsza powieść, Pieśń o poranku, zdecydowanie wyróżnia się z dotychczasowej znanej czytelnikom stylistyki pisarki. W miejsce walki o piękne i szlachetne uczucia autorka przedstawiła bierność głównej antybohaterki i powolny rozpad rodziny, którą dobrowolnie skazała na cierpienie. Pieśń o poranku to książka dotykająca kilku tematów: romansu dojrzałej kobiety z dwa razy młodszym kochankiem, ukrywania rodzinnego dramatu, skutku porzucenia dzieci, unikania rozmów o tragediach z przeszłości i, przede wszystkim, oszukiwania własnej osoby. Każdy kolejny krok determinuje następne decyzje. Akcja powieści toczy się wolno, wręcz snuje bardzo powoli, by czytelnik był w stanie zauważyć tworzenie się pierwszych rys, a następnie pęknięć w osobowości głównej antybohaterki. Nie można jej inaczej określić, bowiem Larissa przekreśliła całe swoje dotychczasowe życie, by dać ponieść się zgubnej namiętności, opuszczając dzieci, męża i porzucając w pilnej potrzebie swoją przyjaciółkę. Okładka pozycji przywodzi na myśl kolejną ciepłą opowieść o miłości, jednak jej wnętrze kryje pełną niezrozumiałych decyzji powieść. Na blisko siedmiuset stronach Simons opisała historię Larissy, 40-letniej matki…

Założę się, że nie każdy czytał opasły tom „Baśni z tysiąca i jednej nocy”, ale za to każdy zna historię o Aladynie (prawdopodobnie dzięki jednej z animacji Disneya). Zresztą motyw dżina uwięzionego w lampie i spełniającego trzy życzenia swojego pana bardzo często pojawia się w filmach – tu warto przywołać chociażby „Nowe przygody Aladyna” (2015) i cykl „Władca życzeń” (1997 i dalej). Mało tego, studio Disneya postanowiono nakręcić film typu live-action, którego fabuła ma koncentrować się na tym, w jaki sposób dżin dostał się do środka lampy. Na fali popularności tej jednej z najsłynniejszych arabskich baśni powstała książka Jessiki Khoury, zatytułowana „Zakazane życzenie”. Co w niej takiego wyjątkowego? Otóż cała historia o Aladynie i jego magicznym przyjacielu została opowiedziana z punktu widzenia… kobiety. Nie, to nie jest świat znany z bajki. Tu trwa wojna ludzi z dżinami. Kiedy Aladyn uwalnia potężnego ducha, jakim jest Zahra, nie przypuszcza, iż między nimi nawiąże się jakaś głębsza relacja. Kodeks nakazuje, że kobieta-dżin ma spełnić tylko trzy życzenia swego pana, by zostać uwolnioną. Kiedy nadarza jej się okazja, by móc wcześniej wyzwolić się z oków niewoli, to nie przypuszcza, iż będzie musiała podjąć najważniejszą decyzję w swoim życiu: być posłuszną królowi dżinów Nardukhcie czy…

Co za nietypowa, wymykają się wszelkich klasyfikacjom gatunkowym opowieść o zaskakującej narracji oraz budzącymi niepokój bohaterami! Pierwszy tom otwierający trylogię Maddaddam autorstwa Margaret Atwood – Oryks i Derkacz – to książka szczególna. Postapokaliptyczny klimat został zaprezentowany w onirycznej formie  uwzględniającej wiele istotnych, społecznych wątków o fundamentalnym dla człowieka znaczeniu. Narratorem utworu jest Yeti, znany w poprzednim życiu jako Jimmy, prawdopodobnie jeden z ostatnich Homo Sapiens na ziemi, który przeżył śmiercionośną zarazę. To typowy odludek, jedyny w swoim rodzaju osobnik, przeżywający śmierć swojego przyjaciela Derkacza (dawniej po prostu Glenna) oraz jego ukochanej Oryks (dziewczynie grającej w porno), w której to Yeti także głęboko i prawdziwie się zakochał. Niezrozumiały przez otoczenie wyrusza w podróż w głąb gąszczu jaki porósł opustoszałe miasto, by poznać odpowiedzi na nurtujące go pytania – w jaki sposób niekontrolowane eksperymenty inżynierii genetycznej sprawiły, że ogólnoświatową katastrofę przeżyło jedynie potomstwo Derkacza o zielonych oczach? Z cała pewnością Yeti, ostatni ocalały Robinson ludzkości, balansuje na granicy zdrowia psychicznego. Wielokrotnie wraca we wspomnieniach do minionych czasów dzieciństwa i do świata sprzed zarazy. Rozważania dotyczą szerokiego spektrum egzystencji społeczeństwa na Ziemi, począwszy od zdegradowania człowieka do roli przedmiotu, podkreślenia egoistycznych, militarno-seksualnych zachcianek, skończywszy na chłodnej kalkulacji naukowców bawiących się w Pana Boga….

Fabuła powieści Jojo Moyes Dziewczyna, która kochałeś rozgrywa się na przestrzeni niemal stu lat: od 1916 roku aż do 2006 roku i obejmuje trzy główne wątki fabularne: losy Sophie Lefevre która zdecydowała się na pewnego rodzaju kolaborację z niemieckim okupantem, historię Olivii Halston walczącej na drodze sądowej o spadek po swoim zmarłym mężu oraz kronikę podróży pewnego niepozornego obrazu, który okazał się wart prawdziwej fortuny. Dwa przeplatające się wątki łączy obraz Eduarda Lefevre zatytułowany „Dziewczyna, którą kochałeś”, przedstawiający portret ukochanej narzeczonej malarza, Sophie. To płótno okazało się zarzewiem konfliktu nie tylko między panią Lefevre i przebywającym w jej hotelu Herr Kommandantem, ale także pomiędzy spadkobiercami francuskiego malarza reprezentowanego przez Paula oraz Liv (skrót od imienia Olivia) Halston, wdowę walczącą o prawo do zatrzymania najcenniejszej pamiątki po zmarłym mężu. „Dziewczyna, którą kochałeś” stała się cichym świadkiem dramatu młodych protagonistek, z których każda walczy o symbol miłości swego męża niemal do ostatnich kropli krwi. Z jednej strony czytelnik ma do czynienia z dwiema bardzo skrajnymi opowieściami o losach dwóch samotnych kobiet: Sophie, która pozostała sama po tym, jak jej ukochany Eduard wyruszył wraz z tysiącami francuskich żołnierzy by walczyć przeciwko niemieckiej okupacji w trakcie I wojny światowej oraz z dziejami Olivii, ledwie…

Kiedy pojawia się pytanie o czarne karty historii Stanów Zjednoczonych, co pierwsze przychodzi na myśl? Zapewne kwestia niewolnictwa, wyniszczająca wojna secesyjna lub okrutne doświadczenia medyczne na osobach chorych psychicznie w latach 50. XX wieku. Jednak mało kto słyszał o tak zwanych „sierocych pociągach” – na początku minionego stulecia z ulic Nowego Jorku wywożono całymi taborami osierocone dzieci. Trafiały one do pracy na farmę w Środkowym Zachodzie – dla jednych okazała się ona miejscem oferującym ciepły posiłek i kąt do spania, dla większości jednak oznaczała niewolniczą pracę i wielkie osamotnienie. Wydarzenia opisane w powieści Christiny Baker Kline bazują na prawdziwej działalności organizacji Children’s Aid Society. Akcja Sierocych pociągów rozgrywa się dwutorowo: z jednej strony czytelnik śledzi losy Molly Ayer, sieroty-gotki krążącej od jednego domu zastępczego do drugiego, przysparzającej opiekunom coraz to większych kłopotów, z drugiej zaś poznajemy smutne dzieje Vivian Daly, ponad dziewięćdziesięcioletniej wdowy noszącej w sercu piętno dziewczynki z sierocego pociągu. Mimo ogromnej różnicy wieku obie te kobiety łączy bardzo wiele: ich życie naznaczone jest cierpieniem, samotnością, próbą zaznania odrobiny szczęścia w ramionach mężczyzny oraz ogromną determinacją w odnalezieniu swojej własnej wartości. Każda z bohaterek skrycie marzy o tym, aby przestać być balastem dla społeczeństwa, kolejne próby zdobycia zaufania wśród…

Trudne nadal są relacje polsko-żydowskie. Oskarżenia, strach i niepewność kładą się cieniem na wspólnej przeszłości, nic nie jest czarno-białe, a różne odcienie szarości nie pozwalają dojrzeć prawdy o wspólnym losie Polaków i Żydów z Klimontowa oraz jego okolic w czasie II wojny światowej. W przeszłości Klimontów był własnością Ossolińskich, którzy to sprowadzili do miasteczka Żydów by mieć „dobrze zarządzaną firmę” – tak relacjonuje historię miasteczka Mirosław Kwapiński, próbując wyjaśnić w jaki sposób owa społeczność znalazła się w Klimontowie. Przed II wojną światową wśród 4500 mieszkańców większość stanowili Żydzi żyjący w zgodzie z sąsiadami. Każdy prowadził własny interes, wszystkie dzieci chodziły do jednej szkoły, i Polacy i Żydzi. Taka głęboko zakorzeniona asymilacja została także odnotowana w źródłach pisemnych – autor „Dzienników”, Szajndla Zylbergbogen, w pełni utożsamia się z Polską i Polakami, opisuje nawet obchody świąt 11 listopada jako dzień niepodległości swego kraju. To tutaj urodziło się wiele znakomitości, m.in. poeta Bruno Jasieński, którego ojciec Jakub Zysman (z zawodu lekarz) utworzył kasę zapomogowo-pożyczkową. Do dzisiejszych czasów zachował się budynek, w którym wszyscy mieszkańcy mogli uzyskać kredyt na dogodnych warunkach. Niestety, ten, cały klimontowski skończył się w 1939 roku. Władzę w miasteczku przejęli Niemcy, tworzyli getto, którego mieszkańcami stali się nie tylko Żydzi…