12 sierpnia 2015

I góry odpowiedziały echemPrzeczytanie niezliczonej ilości książek nie da takiej wiedzy na temat kultury państw Bliskiego Wschodu, jaką można wynieść z bezpośredniego obcowania i przebywania wśród Afgańczyków. Khaled Hosseini, rodowity Afgańczyk, znany przede wszystkim ze świetnego Chłopca z latawcem, w swojej trzeciej książce I góry odpowiedziały echem kładzie nacisk na wielowątkowość ukazującą codzienne trudy Afgańczyków rozsianych po całym świecie.

Ważnym elementem występującym w powieści jest mała szkatułka, w której jedna z bohaterek kolekcjonuje ptasie piórka.  Jedne zdobyte z łatwością, inne z wielkim trudem, niemniej każde jest jednakowo ważne – podobnie jest z całą książką. Autor opisał w niej kilkadziesiąt historii powiązanych z życiem dwójki bohaterów: od smutnych, aczkolwiek podnoszących na duchu losów Parwany, poprzez przygnębiające dzieje Solejmana Wahdiego, osamotnienie jego żony Nily, strach przed społeczną presją Nabiego, aż po determinację w spełnieniu obietnicy danej przez Markosa swojemu przyjacielowi.

Książka rozpoczyna się przypowieścią Sabura skierowaną do dzieci (kilkuletniego Abdullaha i dwuletniej Pari), której najważniejszym przesłaniem jest ogrom rodzicielskiej miłości oraz gotowość do poświęcenia własnego szczęścia dla dobra potomka. Alegoria pełna okrucieństwa, niezrozumiałych decyzji, bólu i łez, pozornie pozbawiona jakiejkolwiek miłości i troski o najbliższych – dopiero po wielu latach stała się w pełni zrozumiała dla Abdullaha i Pari.  Przez dziesięciolecia mężczyzna nie potrafił pogodzić się z brutalnym rozdzieleniem z ukochaną siostrą, która została zaadoptowana przez bogate małżeństwo Wahdati. I choć los pozwoli im się jeszcze raz spotkać, to nie będzie tu żadnego hollywoodzkiego happy endu. Proza Hosseiniego jest przepełniona bezlitosnym realizmem i jakiekolwiek zaklinanie rzeczywistości podczas lektury w niczym nie pomaga.

Afganistan Hosseiniego jest diametralnie różny od tego, jaki oglądamy na ekranach telewizorów i o jakim można przeczytać w innych popularnych bestsellerach (wystarczy wspomnieć takie tytuły jak Zdławiony krzyk Any Tortajady czy Afganistan. Dotknąłem wojny Piotra Langenfelda). Jest widziany oczami przedstawicieli trzech różnych pokoleń – między innymi małych dzieci zwracających uwagę na ciężki klimat i brak wody, bogaczy, dla których zmiana ustroju zakończyła się grabieżą majątku oraz utratą pozycji społecznej, a także potomków Afgańczyków, dla których to po prostu kraj ich przodków i dobrego jedzenia. I góry odpowiedziały echem jest znacznie bardziej zbliżone do prozy Nadeem Aslam (Bezowocne czuwanie) i Yashmine Khadry (Jaskółki z Kabulu).  W książce można wyróżnić dwa główne wątki: tak zwany afgański oraz światowy (gdzie akcja toczy się we Francji, Grecji oraz USA, a Afganistan jest widziany przez pryzmat zachodnich cywilizacji). Ten pierwszy stanowi swoistą perełkę: wzrusza, uderza swoim realizmem i chwyta za serce, zaś drugi jest po prostu poprawny. Powoduje to niejaki rozdźwięk w odbiorze samego dzieła, bowiem z początku od książki wręcz nie można się oderwać, zaś rozbudowane historie, jakie poznajemy w drugiej części, nużą i miejscami są zbyt wyczerpujące. Dopiero finał rekompensuje te straty.

Powieść Hosseiniego jest dobitnym dowodem na to, iż najboleśniejsze konsekwencje decyzji podjętych przez rodziców ponoszą ich własne dzieci. Autor poruszył ważny problem pogłębiającej się pustki spowodowanej bezczynnością i bezradnością w stosunku do sytuacji, w jakiej człowiek się znajduje. Achronologiczna narracja w połączeniu z ciekawie zarysowanymi losami bohaterów sprawiają, że I góry odpowiedziały echem stanowi bardzo dobrą pozycję dla każdego miłośnika twórczości Hosseiniego oraz dla tych czytelników, którzy lubują się w bliskowschodnich klimatach.

Pattyczak

Tytuł: I góry odpowiedziały echem

Autor: Khaled Hosseini

Wydanie oryginalne:  And The Mountains Echoed 2003

Tłumaczenie: Magdalena Słysz

Wydawnictwo: Albatros

Data i miejsce wydania: Republika Czeska (druk), październik 2013

Oprawa: miękka ze skrzydełkami

Wydanie: I

Liczba stron: 448

ISBN: 978-83-7885-720-4

Recenzja ukazana się pierwotnie na stronie Gildii.

Podsumowanie

I góry odpowiedziały echem

I góry odpowiedziały echem
  • 8/10
    Fabuła
  • 9/10
    Stylistyka
  • 10/10
    Wydanie

Zalety

  • Wzruszająca historia
  • Dwutorowość narracyjna
  • Szokujące opisy afgańskiej kultury i społeczeństwa

Wady

  • Nieco słabsza "modern story"