22 maja 2022

Aneta Pawłowska-Krać w Głośniku w głowie. O leczeniu psychiatrycznym w Polsce odkrywa przed czytelnikiem dwojaki obraz polskiej psychiatrii: z jednej strony wołające o pomstę do nieba, zaś z drugiej dający nadzieję, iż chorzy naprawdę otrzymają fachową pomoc. Jedno jest pewne – dzięki poświęceniu personelu ta gałąź medycyny nadal funkcjonuje.

O kryzysie w polskiej psychiatrii mówi się od lat, niemniej dopiero strajki lekarzy i masowe odejście od zawodu sprawiają, że media i społeczeństwo zwraca uwagę na ten wstydliwy temat tabu. Bo o tym, że jest to dziedzina pomijana, lekceważona i skrajnie niedofinansowana, wiadomo nie od dziś. A jednak lektura Głośnika w głowie jeszcze mocniej uświadamia czytelnikowi, w jak złej sytuacji znajdują się osoby chore psychicznie. Na przykładzie kilku historii Aneta Pawłowska-Krać ukazuje różnorodne aspekty leczenia psychiatrycznego w Polsce.

Psychiatria w kryzysie

Generalnie wyłania się smutny obraz: gdyby nie poświęcenie lekarzy i pielęgniarek, to wiele oddziałów byłoby zamkniętych na cztery spusty, pacjenci nigdy nie otrzymaliby nie tylko leczenia, ale nawet i diagnozy, a w wielu polskich domach nadal trwałoby piekło związane ze wspólnym mieszkaniem z tak zwanym „wariatem”.

Autorka przytacza kilka historii, które uwypuklają poszczególne epizody z życia ich bohaterów. O tym, jak traktowani są w szpitalach (niektórzy bici, inni wręcz tęskniący za leczeniem w zamkniętym ośrodku), co sądzi o nich rodzina (nie interesują się, oddają do leczenia i nigdy potem nie odbierają swoich bliskich) i jak w ogóle widzą rolę personelu w ich wspólnej walce o zdrowie (wypaleni zawodowo pracownicy są na skraju wyczerpania, nie są odpowiednio wynagradzani i pracują ponad miarę, co odbija się negatywnie na ich życiu osobistym).

Najbardziej wstrząsający fragment książki dotyczy leczenia psychiatrycznego nieletnich pacjentów. Bardzo często są oni skazani na brak jakiejkolwiek pomocy ze strony państwa, ponieważ przepełnione dziecięce oddziały przyjmują tylko tych, co są w stanie zagrożenia życia, zaś pozostali muszą grzecznie czekać w kolejce. Jak jednak wytłumaczyć to nastoletniej dziewczynie, która ma zaburzenia odżywiania i nieustannie towarzyszą jej myśli samobójcze lub też autystycznemu chłopcu, który uciekł w skarpetkach do lasu, bo chce go zabić jutuber Staszek Igraszek. Nie wspominając już o tym, że w całym województwie podlaskim nie ma ani jednego łóżka dla potrzebujących pomocy nieletnich pacjentów z zaburzeniami psychicznymi.

Iskierka nadziei?

Lektura O leczeniu psychiatrycznym w Polsce daje jednaj iskierkę nadziei związaną ze zmianami w strukturze  organizacyjnej i finansowej, które planowane były na wiosnę 2020 roku. Z oczywistych powodów (pandemia) zostały one wstrzymane, niemniej wydaje się, że drążąca skałę kropelka wody wreszcie przynosi jakieś efekty, a przynajmniej na papierze. Czy polską psychiatrię czeka rewolucja? Czy polska medycyna zdecyduje się na przyjęcie skandynawskiego modelu leczenia, gdzie pacjenci otrzymują pomoc w domu i są uczeni funkcjonowania w społeczeństwie? Czy doczekamy się wreszcie kompleksowego leczenia i szybkiego wdrażania terapii? Czas pędzi, a tymczasem coraz więcej osób potrzebuje fachowej pomocy psychologa i psychiatry – badania sugerują, że aż ¼ Polaków miało w pewnym momencie swego życia kłopot ze zdrowiem psychicznym.

Lektura dająca wiele do myślenia

Głośnik w głowie. O leczeniu psychiatrycznym w Polsce to bardzo rzetelny i fachowo napisany reportaż. Autorka rozmawia z pacjentami w różnym wieku, porównuje różne systemy leczenia i omawia plan naprawy polskiej psychiatrii. Jednocześnie jest to lektura uświadamiająca, jak wiele osób potrzebuje pomocy. Wreszcie mogliśmy usłyszeć ich wołanie o pomoc. Pytanie pozostaje tylko jedno – czy ktoś na nie odpowie….

Pattyczak

Tytuł: Głośnik w głowie. O leczeniu psychiatrycznym w Polsce

Autor: Aneta Pawłowska-Krać

Wydawnictwo: Czarne

Data i miejsce wydania: 11/02/2022, Wołowiec

Oprawa: twarda

Wydanie: I

Liczba stron: 227

ISBN: 978-83-8191-405-5

 

 

Przeczytaj także:

>Dzieci Szóstego Słońca. W co wierzy Meksyk (Ola Synowiec)

>Macewy codziennego użytku (Łukasz Baksik)

>Człowiek o twardym karku. Historia księdza Romualda Jakuba Wekslera-Waszkinela (Dariusz Rosiak)

 

Podsumowanie

Głośnik w głowie

Głośnik w głowie
  • 9/10
    Fabuła
  • 9/10
    Stylistyka
  • 9/10
    Wydanie

Zalety

  • historia ukazana z perspektywy różnych pacjentów
  • przemyślana konstrukcja fabularna
  • opis dalszych losów bohaterów reportażu

Wady

  • brak - to głos w społecznej dyskusji, którego się nie ocenia, tylko wysłuchuje