Masowi mordercy i szaleńcy napisana przez Christophera Berry-Dee’ego to książka, która wywołuje we mnie mieszane uczucia.
Mrożące krew w żyłach historie o masowych mordercach często przerywane są odautorskimi komentarzami, które narzucają określony punkt widzenia lub nawet negują badania naukowe na temat umysłów zbrodniarzy, psując całkowicie wrażenia z lektury.
Problem autorskich komentarzy
Na początku warto podkreślić, że książka ukazała się w cyklu Rozmowy z psychopatami, pośród którego znajdują się takie tytuły jak W otchłani zła oraz Podróż w głąb umysłów potworów. Każda z nich zbudowana jest w podobny sposób: autor koncentruje się wokół kilkunastu wybranych przez siebie historii i dokładnie je opisuje, dodając do tego swoje komentarze oraz uwagi.
I właśnie z tymi wtrąceniami mam największy problem, bo psują odbiór nie tylko głównego bohatera, ale przede wszystkim wpływają na ocenę jego zachowania. Jak to możliwe, zapytacie, przecież morderców i szaleńców osądza się jednoznacznie negatywnie i głęboko potępia ich czyny. Owszem, niemniej zanim czytelnik zdąży ich poznać, to już zdąży zapoznać się z opinią autora i licznymi dygresjami. Większość przywołanych historii jest właściwie tylko krytyką przepisów dotyczących broni w Stanach Zjednoczonych i do tego sprowadza się cały wywód – by zlikwidować prawo dostępu do broni palnej.
Rozmowy z psychopatami? Brak!
Największą bolączką omawianej pozycji jest brak jakichkolwiek przytoczonych rozmów z tytułowymi mordercami czy też szaleńcami. Autor szczyci się tym, że poznał wiele osób skazanych na wieloletnie więzienie za pozbawianie kogoś życia, niemniej nie cytuje wywiadów, a przypisywane źródła są całkowicie stronnicze. Bulwersujący jest również nonszalancki i obraźliwy ton w stosunku do psychologów i psychiatrów. Brytyjczyk całkowicie potępia ich prace i badania motywując to tym, iż nie mają żadnego sensu – po co badać czyjeś umysły lub analizować przeszłość, skoro nie ma to wpływu na krzywdę rodzin i bliskich ofiary. Dzięki lekturze finalnie poznajemy listę broni, przestępstw i ofiar, a pozostajemy bez odpowiedzi na pytanie: czym kierowali się masowi mordercy, decydując się na ten konkretny krok w swoim życiu. Szkoda, bo nie ukrywam, że to był jeden z powodów, po który sięgnęłam po ten tytuł.
Jedyna słuszna racja: zakaz broni i autoreklama
Książka została napisana przez doświadczonego brytyjskiego kryminologa mającego w swoim dorobku ponad 30 publikacji, w których skupia się na seryjnych mordercach oraz zbrodniarzach i wnikliwie analizuje ich psychikę oraz opisuje masakry dokonane głównie na terenie Stanów Zjednoczonych przez ostatnich kilkadziesiąt lat. Christopher Berry-Dee przywołuje krótkie wyjaśnienie terminów, jakimi się posługuje (m.in. rozróżnia masowych i seryjnych morderców, osoby szalone z osobami cierpiącymi na zaburzenia osobowości itp.), a także krótko charakteryzuje rodzaje broni, jakimi się posługiwali.
To oczywiście są zalety omawianego tytułu, jednak wszystko psują wspomniane odautorskie komentarze jednoznacznie potępiające prawo do posiadania broni palnej w USA oraz przypominające inne książki autora, w których dokładniej opisuje daną postać. Nie ukrywam, iż jest to niesamowicie irytujące, bowiem najpierw odbiorca zostaje zaciekawiony, by następnie być zostawiony na przysłowiowym lodzie. Jak mam zapoznać się z historią, skoro nie mam pod ręką akurat tego tytułu? Podobnie wygląda kwestia zdjęć – nie ma ich w książce, niemniej autor chętnie odsyła do wyszukiwarki w sieci, by samemu je odnaleźć. Przykładów można mnożyć, niemniej jedno jest pewne – Masowi mordercy i szaleńcy bardziej przypomina stronniczy, autorski esej niż porządną literaturę faktu.
Czytać czy omijać?
Reasumując, z książką Masowi mordercy i szaleńcy Christophera Berry-Dee’ego mam spory problem. Interesujące historie zostały zepchnięte na drugi plan, by ustąpić miejsca autorskim opiniom na temat posiadania broni w USA i promowaniu własnych książek z serii Rozmowy z seryjnymi mordercami. Nie jestem w stanie polecić lektury, niemniej mam świadomość, że niektórzy będą w stanie ją docenić właśnie ze względu na wybór konkretnych wydarzeń związanych z masowymi morderstwami. Jedno jest pewne – to pozycja kontrowersyjna ze względu na butną postawę samego autora i jego linię narracyjną.
Książkę Masowi mordercy i szaleńcy kupisz w dziale „literatury faktu” w księgarni TaniaKsiążka.pl
Za udostępnienie egzemplarza recenzenckiego serdecznie dziękuję
Taniej Książce
Pattyczak
Tytuł: Rozmowy z psychopatami. Masowi mordercy i szaleńcy
Autor: Christopher Berry-Dee
Seria: Rozmowy z psychopatami
Tytuł oryginalny: Talking with Psychopaths and Savages: Spree killers and Mass Murderers
Tłumaczenie: Tomasz Wyżyński
Wydawnictwo: Czarna Owca
Data i miejsce wydania: 23.02.2022, Warszawa
Oprawa: miękka
Wydanie: I
Liczba stron: 246
ISBN: 978-83-8143-800-1
