7 marca 2020

Powieść Courney Summers Sadie została uhonorowana nagrodą im. Edgara Allana Poe w kategorii powieści kryminalnych oraz ogłoszona bestsellerem na liście książek New York Timesa. Chociaż jest to tytuł dedykowany głównie młodym dorosłym czytelnikom (z gatunku young adult), to i starszy odbiorca nie będzie miał problemu z jej lekturą. Jednak utwór jest bardzo nierówno prowadzony: świetnie skonstruowany wątek dziennikarskiego śledztwa przedstawiony w formie podcastów The Girls psuje pierwszoosobowa narracja ukazująca fabułę z perspektywy głównej bohaterki.

Dwa plany czasowe ukazujące kolejne wydarzenia stanowią najmocniejszą stronę omawianej powieści. Już na samym początku czytelnik zostaje wciągnięty w lekturę radiowego podcastu, w którym to dziennikarz śledczy West McCray w kolejnych odcinkach uchyla rąbka tajemnicy w sprawie poszukiwań zaginione nastolatki o imieniu Sadie. Początkowo nie ma zbyt wielu informacji o dziewczynie: wiadomo, że pochodzi z patologicznej rodziny, nie zna swego ojca, matka ma problemy z narkotykami, a ją samą wraz z młodszą siostrą o imieniu Mattie wychowywała babcia. Żyły skromnie, w małym, niczym niewyróżniającym się amerykańskim miasteczku, którym to wstrząsa morderstwo Mattie. Kilka dni po tym wydarzeniu zniknęła Sadie, a za jej stropem postanawia podążyć lokalny dziennikarz niewielkiej stacji radiowej.

Z drugiej strony czytelnik ma okazję poznać myśli i uczucia Sadie, bowiem pierwszoosobowa narracja cofa wydarzenia przedstawione w audycji radiowej do początku ucieczki dziewczyny z rodzinnej miejscowości i rozpoczęcia poszukiwań mordercy swojej siostry. Nastolatka skrywa w sobie wiele goryczy i żalu do otaczającego jej świata, niemniej jej postawa i zachowanie są bardzo uzasadnione. Wychowana w patologicznej rodzinie niemal od pierwszych dni życia nie zaznała miłości ani rodzinnego ciepła. Wszystkie pozytywne uczucia, jakie potrafiła żywić, przelała na Mattie. Moment jej śmierci stał się przełomowy dla Sadie, bowiem od tej pory jej życiu pojawił się tylko jeden cel: pomszczenie jedynej osoby, którą naprawdę kochała.

Sadie, prócz oryginalnej formy wprowadzenia radiowej audycji, posiada jeszcze jedną zaletę: w książce nie pojawia się ani jeden wątek miłosny. Nie ma tu charakterystycznych dla większości powieści young adult problemów miłosnego trójkąta lub też kwestii nieodwzajemnionego uczucia. Wręcz przeciwnie, historia koncentruje się na bardzo silnej więzi między dwiema siostrami, które były wychowywane zupełnie innej atmosferze: Sadie była nietolerowana przez matkę, w szkole miała problemy i była bardzo nieśmiała i wycofana, zaś Mattie to ukochana córeczka, otoczona od chwili narodzin. Na dodatek w subtelny, aczkolwiek bardzo wymowny sposób omawiane są problemy nie tylko z uzależnieniem od alkoholu i narkotyków, ale także z przemocą domową oraz seksualnym wykorzystywaniem małoletnich dziewcząt.

Już od samego początku lektury ma się nieodparte wrażenie, że cała historia nie może się skończyć dobrze. Jednak punkt, w którym kończy się książka, jest bardzo rozczarowujący. Nie chodzi tu o postawienie sprawy na ostrzu (odnalezienie nastolatki czy też rozwikłanie kryminalnej zagadki) ani o jednoznaczne rozstrzygnięcie fabularne – Sadie po prostu pozostawia czytelnika w próżni, tak naprawdę niewiele się wyjaśniło, ba, książka postawiła więcej pytań niż odpowiedzi, na które nie sposób poznać odpowiedzi. Finał nie przynosi żadnego katharsis, lecz uczucie irytacji i wielkiego niedosytu.

Mimo tych wad, Sadie pozostaje naprawdę dobrym tytułem dla miłośników young adult. Książka wyróżnia się świeżością ze względu na wprowadzony dwutorowy plan czasowy oraz brak problemów sercowych. Autorka stawia na autentyczność opisywanych wydarzeń oraz zwraca uwagę na to, co się dzieje za murami starych domów w małych, zapomnianych przez Boga i ludzi amerykańskich miasteczkach.

Sadie to książka o cierpieniu niekochanych dzieci, ogromnej sile siostrzanej miłości, determinacji oraz poświęceniu. Dużą zaletę stanowi brak wątków miłosnych i nacisk na rodzinne relacje w trudnym życiu patologicznego środowiska.

Pattyczak

Tytuł: Sadie

Autor: Courtney Summers

Tytuł oryginalny: Sadie 2018

Tłumaczenie: Anna Tomczyk

Wydawnictwo: We Need  YA Wydawnictwo Poznańskie

Data i miejsce wydania:  2019-10-16 Poznań

Oprawa: miękka ze skrzydełkami

Wydanie: I

Liczba stron: 321

ISBN: 978-83-66278-10-3

Recenzja pierwotnie ukazała się na stronie Popbookownika

Podsumowanie

Sadie

Sadie
  • 6/10
    Fabuła
  • 7.5/10
    Stylistyka
  • 9.5/10
    Wydanie

Zalety

  • forma radiowego podcastu
  • ogrmna, nie do zniszczenia siostrzana miłość
  • dobrze opisane problemy na linii matka-córka

Wady

  • brak jednoznacznego zakończenia