Portafortunas

Wydawnictwo Rebis już drugi raz (zaraz po Krótkim, szczęśliwym żywocie brązowego Oxforda) raczy czytelników ekskluzywnym wydaniem opowiadań jednego z najsłynniejszych twórców science-fiction, Philipa K. Dicka. Wariant drugi to zbiór krótkich form stworzonych w przeciągu kilkunastu miesięcy w I połowy lat 50-tych XX wieku. Warto zapoznać się z publikacją, ponieważ juz za kilka tygodni ma ukazać sie kolejny tom opowiadań zatytułowany Kopia ojca (zapowiedziana na styczeń 2016 roku). Wariant drugi zawiera 27 różnorodnych pod względem tematyki i długości tekstów. Nie wszystkie są dobre, niektóre zasługują na miano zaledwie przeciętnych, są bowiem przewidywalne lub mają nagłe, urwanie i niejasne zakończenie. Widać, że były tworzone w pośpiechu, w ilościach niemal hurtowych – był to okres, kiedy młody pisarz żył wyłącznie z tego, co udało mu się opublikować w tak zwanych pulpowych magazynach. O dziwo, chociaż zdecydowana większość tekstów należy do gatunku science-fiction, to nie łączy ich oryginalna wizja świata przyszłości, opis zaawansowanych technologicznie wynalazków ani też nowoczesnych stosunków społecznych. Przewrotnie, to ukazanie obnażonej ludzkiej natury stanowi wspólny element wszystkich opowiadań. Jedną z największy perełek jest tytułowy Wariant drugi, którego akcja rozgrywa się w niedalekiej przyszłości. Stany Zjednoczone toczą zaciętą wojnę ze Związkiem Radzieckim. Do walk wykorzystywane są roboty, których zewnętrzny wygląd i sposób…

Kim był Philip Kindred Dick? Odpowiedź zależy od tego, kogo się pyta. Dla niektórych to jeden z największych twórców fantastyki, dla innych niezwykle zdolny prekognita, narkoman, osoba chora psychicznie lub po prostu zwykły pisarz. Od czasu jego śmierci w 1982 roku namnożyło się wiele legend dotyczących jego osoby i wydarzeń, które miały miejsce w jego intensywnie prowadzonym życiu. Próby uchwycenia fenomenu pisarza podjął się Anthony Peake, autor książek poświęconych ludzkiej świadomości, zwłaszcza zaś doświadczeniom śmierci klinicznej i życia po śmierci. Philip K. Dick. Człowiek, który pamiętał przyszłość to książka podzielona na trzy, bardzo nierównej długości rozdziały. Zasadniczą część stanowi biografia Philipa Kindreda Dicka oraz zapis rozwoju jego kariery literackiej. W drugim rozdziale poruszone zostały zagadnienia ezoteryczne rzekomo wyjaśniające niezwykłe wizje pisarza. Z kolei trzeci (najkrótszy) traktuje o naukowych teoriach dotyczących mentalnych problemów autora trylogii Valis. Anthony Peake nie ukrywa, że bardzo trudno mu było napisać biografię tak znanej osoby, w której znalazłyby się nowe informacje i zagadnienia nieporuszane nigdy wcześniej w tekstach innych pisarzy zajmujących się osobą P.K. Dicka. Autortej publikacji umieścił w niej interesujący, aczkolwiek miejscami nieco naciągany i niezbyt jasny artykuł na temat dickowej teofanii i niezwykłych umiejętności, które rzekomo miał twórca Oka na niebie. W pierwszej części…

Świat Jonesa jest trzecią powieścią science fiction w dorobku jednego z najbardziej wizjonerskich pisarzy fantastyki, Philipa Kindreda Dicka. I choć Wojtek Sedeńko we wstępnie zaznacza, iż książka ma liczne niedociągnięcia, pękniętą strukturę fabularną czy błędy w kreowaniu bohaterów, to z całą pewnością warto zapoznać się z kolejną odsłoną dysutopijnego świata po wojnie nuklearnej. Akcja rozgrywa się w 2002 roku i można w niej wyróżnić dwa główne, aczkolwiek bardzo różniące się objętościowo, wątki. Pierwszy z nich kreśli dzieje Jonesa, ekscentrycznego wizjonera, który w czasach powszechnego relatywizmu autorstwa Hoffa (prawdziwe jest wyłącznie to, co da się udowodnić), jest ścigany przez Maxa Cussicka, pracownika rządu Federalnego oraz jego współpracowników za podżegnania do buntu i wzniecanie antyrządowej atmosfery. Drugi wątek koncentruje się na wyprawie ośmiorga mutantów (a raczej genetycznie i fizjologicznie zmienionych ludzi, aby mogli szybko adaptować do nowych warunków) na Wenus, gdzie mają zacząć kolonizować planetę. Świat Jonesa jest znakomitym wstępem do dalszej prozy Dicka, bowiem zawiera wszelkie lęki i obsesje, jakie będą trapić autora w dalszych tekstach: przeludnienie Ziemi, szalejące plagi i choroby, wizja posthumanoidalnego człowieka-maszyny, totalitaryzm połączony z militaryzmem oraz przede wszystkim rozważania dotyczące życia w substytucie, jakoby człowiek został zawieszony w czasoprzestrzeni i nie może się z niej uwolnić, stąd…

Dick nieustannie zadziwia i chyba już nigdy nie przestanie. Lektura Krótkiego szczęśliwego żywotu brązowego oksforda zaskoczyła mnie na wielu poziomach. Bardzo ciężko jest znaleźć zbiór opowiadań, które trzymają równy, wysoki poziom merytoryczny, a także zdumiewają pod względem pomysłowości i innowacyjności. Występujące w antologii motywy, znane w szeroko pojętej popkulturze nie dziwią, jednakże jeśli wziąć pod uwagę czas powstawania poszczególnych tekstów (wszystkie teksty pochodzą z lat1951-1952), są one wręcz rewolucyjne. To pierwsze kroki mistrza gatunku, flirt z szeroko pojętą fantastyką, widać pierwsze potknięcia oraz niewielkie sukcesy. Philip K. Dick często przekraczał granice zdrowego rozsądku, niemniej w przypadku Krótkiego szczęśliwego żywota… można mówić o balansowaniu na cienkiej linii między geniuszem a szaleństwem. Rebisowskie wydanie dzieł Dicka jest propozycją dla miłośników klasycznego science-fiction. Zawiera aż dwadzieścia pięć różnorodnych tytułów, z których część to zaledwie nakreślone pomysły o ogromnym potencjale. Warto podkreślić, iż teksty te zawierają tematy charakterystyczne dla pierwszych dzieł tego gatunku: fascynację podróżami międzygwiezdnymi i dalekosiężnymi planami kolonizacji kolejnych planet, rozwojem technologii i jej wpływie na kondycję duchową człowieka, a także, abstrakcyjne wręcz, idee podróży w czasie oraz związanej z nią powolną utratą zdrowego rozsądku. Jedno z opowiadań, Sonda przyszłości, niesie ostrzeżenie przed zbytnią ingerencją w przyszłość, bowiem nawet najmniejsza zmiana obecnej…