Ekranizacje książek często budzą wiele kontrowersji z uwagi na to, iż nie zawsze wizja reżysera spotyka się z tą czytelniczą (a wszak ilu odbiorów, tyle różnych opinii). Niemniej poniższe propozycje (z dziesiątek, jak nie z setek tytułów) wyjątkowo zapadły mi w pamięć i gdybym miała komuś szczerze polecić coś do obejrzenia zamiast czytania, to na pewno poleciłabym któryś z poniższych filmów. Dobry film na podstawie książki potrafi zapaść w pamięci o wiele dłużej niż samo dzieło literackie.
Czym różni się ekranizacja od adaptacji? Według słownika języka polskiego ekranizacja to opracowanie dzieła literackiego w wersji filmowej, zaś adaptacja to przystosowanie, przetworzenie dzieła literackiego na utwór innego rodzaju – jednym słowem są to pojęcia bardzo zbliżone do siebie, niemal tożsame. Głównym celem ekranizacji jest przedstawienie utworu w filmowej wersji, zaś w przypadku adaptacji część oryginału może być zmieniona i dostosowana do potrzeb współczesnego odbiorcy.
Wybrałam 12 godnych polecenia filmów, które mają swój literacki pierwowzór. Kolejność alfabetyczna.
Czas apokalipsy – Joseph Conrad
Nakręcony na podstawie „Jądra ciemności” film Francisa Forda Cappoli przenosi do czasów współczesnych i osadza ją w realiach wojny w Wietnamie. Marlow, główny bohater powieści podróżuje przez nieogarnioną, pełną niebezpieczeństw wietnamską dżunglę, by dotrzeć do legendarnego agenta kolonii, niejakiego Kurtza. Im bliżej celu, tym świat staje się mroczniejszy, wydarzenia coraz mnie zrozumiałe, a zło bliższe i niepokojąco wytłumaczalne. Podróż do serca dżungli, pełna okrutnych epizodów nieodwołalnie zmienia bohatera, stając się w istocie wyprawą do najmroczniejszych zakątków własnej duszy.
Duma i Uprzedzenie – Jane Austen
Pani Bennet bardzo pragnie znaleźć bogatych mężów dla swoich córek, więc przybycie nowego czarującego sąsiada ogromnie ją cieszy. Niestety, przyjaciel, którego ów sąsiad ze sobą przyprowadza, nie jest już tak mile widziany. Pan Darcy zdaje się mieć więcej dumy niż pieniędzy. Nikt go nie lubi – a już z pewnością nie Elżbieta Bennet. Jednak nie każdy jest tym, za kogo się podaje, a miłość może zmienić wszystko.
Forrest Gump – Winston Groom
Poznajcie Forresta Gumpa, sympatycznego i zaskakująco łebskiego bohatera tej nadzwyczajnej odysei komicznej. Forrest najpierw – dość przypadkowo – zostaje gwiazdą drużyny futbolowej Uniwersytetu Alabama, później jedzie do Wietnamu, gdzie staje się bohaterem wojennym, robi też karierę jako światowej klasy pingpongista i zapaśnik i oraz potentat handlowy… W samym środku swoich przygód porównuje wojenne blizny z Lyndonem Johnsonem, odkrywa prawdę o Richardzie Nixonie i przeżywa wzloty i upadki, pozostając wiernym swej jedynej i prawdziwej miłości – Jenny. Jednocześnie przez całe swoje życie z dziecięcą mądrością i nieustannym zdziwieniem nie przestaje się przyglądać otaczającym go ludziom. W powieści obserwujemy nadzwyczajną podróż Forresta przez trzy dekady kulturowego krajobrazu Ameryki.
Lot nad kukułczym gniazdem – Ken Kesey
McMurphy, szuler, dziwkarz i zabijaka, udaje wariata, żeby wykpić się od odsiadywania wyroku. Pobyt w szpitalu psychiatrycznym wydaje mu się dobrym żartem. Do chwili, gdy dowiaduje się, że nie odzyska wolności, dopóki nie uznają go za wyleczonego. Decyzja należy do Wielkiej Oddziałowej, z pozoru uosobienia słodyczy i dobroci, w rzeczywistości sadystki znęcającej się nad pacjentami. McMurphy, który buntuje przeciwko niej chorych, nagle zdaje sobie sprawę, że jeśli się przed nią nie ukorzy, nie opuści szpitala. Czy da się pokonać bezdusznemu Kombinatowi?
Milczenie owiec – Thomas Harris
Clarice Starling rozpoczyna staż w Sekcji Behawioralnej FBI, zajmującej się seryjnymi mordercami. Jej pierwszym zadaniem jest spotkanie z przybywającym w szpitalu dla umysłowo chorych wielokrotnym mordercą i kanibalem, z zawodu psychiatrą – doktorem Hannibalem Lecterem, prawdziwym geniuszem zła. Kobieta wdaje się z Lecterem w niebezpieczną grę psychologiczną: w zamian za okruchy informacji na temat Buffalo Billa, który od kilku miesięcy terroryzuje Stany Zjednoczone, porywając, mordując i obdzierając ze skóry młode kobiety, opowiada sobie, pozwalając, by oddawał ją osobliwej psychoanalizie
Pamiętnik – Nicholas Sparks
Karty starego notatnika kryją historię romantycznego uczucia, które rozkwitło po zakończeniu II wojny światowej gdzieś w Karolinie Północnej. Starszy pan codziennie odczytuje ją mieszkającej w domu opieki kobiecie chorej na alzheimera. To dzieje miłości dziewczyny z dobrego domu i ubogiego robotnika, którzy jako nastolatkowie spędzili razem jedno lato, a potem zostali rozdzieleni.
Pianista – Władysław Szpilman
II Wojna światowa. Warszawa. Władysław Szpilman, wybitny kompozytor i pianista ucieka z warszawskiego getta. Cudem przeżywa jego likwidację, a po upadku Powstania Warszawskiego przez wiele tygodni ukrywa się w ruinach opustoszałej i całkowicie zniszczonej stolicy. Niespodziewanie to przyjaźń z niemieckim oficerem pozwoli mu przetrwać najcięższy okres.
Podziemny krąg – Chuck Palahniuk
Opowieść o znudzonym życiem japiszonie, który poznaje w barze nieznajomego i rozpoczyna przyjaźń z nim od walki na pięści. Doznanie jest tak niezwykłe, że bohater wspólnie z nowym przyjacielem Tylerem zakładają podziemne kluby walki. Tyler okazuje się być jednak nie tylko anarchistą, lecz i terrorystą, a bohater zaczyna mieć kłopoty z osobowością.
P.S. Kocham Cię – Cecelia Ahern
Holly i Gerry byli razem od dziecka, dokańczali swoje zdania i śmiali się nawet, gdy się kłócili. Bratnie dusze, które się odnalazły. Nikt nie potrafił sobie wyobrazić ich osobno. Dopóki nie stało się coś nieoczekiwanego. Śmierć Gerry’ego niszczy Holly. Lecz w dniu jej trzydziestych urodzin, Gerry do niej wraca. Zostawił jej kilka listów, które powoli wprowadzają Holly w jej nowe życie – bez niego. Każdy liścik kończy się podpisem „PS Kocham Cię”.
Skazani na Shawshank – Stephen King
Andy Dufresne odsiaduje karę dożywotniego więzienia za podwójne morderstwo, którego nie popełnił. W Shawshank rządzą sadystyczni strażnicy a dyrektor więzienia to hipokryta i oszust. Ale Andy jest sprytniejszy od każdego z nich.
Wyznania gejszy – Arthur Golden
Opowieść Sayuri, córki prostego rybaka, zaczyna się w 1929 roku, gdy jako dziewięcioletnia dziewczynka zostaje sprzedana przez ojca do renomowanej szkoły gejsz w Kioto. Oczami Sayuri śledzimy jej edukację: naukę tańca, muzyki, noszenia kimona, sztuki makijażu i układania włosów, nalewania sake. Obserwujemy niezwykły świat, w którym dziewictwo dziewczyny jest towarem sprzedawanym na licytacji temu, który zaoferuje najwięcej. Świat, w którym kobiety są szkolone w sztuce uwodzenia bogatych i wpływowych mężczyzn, a miłość uchodzi za iluzję.
Zielona mila – Stephen King
Wśród przebywających w więzieniu Cold Mountain skazańców znajduje się nieobliczalny, niezwykle agresywny młodociany zabójca William Wharton; jest Eduard Delacroix, niepozorny Francuz z Luizjany, który zgwałcił, zabił młodą dziewczynę i dla zatarcia śladów spalił kolejnych sześć osób. Jest wreszcie skazany za brutalny mord na dwóch małych dziewczynkach John Coffey, zagadkowy olbrzym o wiecznie załzawionych oczach, obdarzony niezwykłą mocą.
Zobacz także:
Najbardziej kontrowersyjne książki – Top 10
