Jeśli tylko przypadło Wam do gustu filmowe Whiplash (2014), Bird (1988) lub New York, New York (1977), to z pewnością pokochacie powieść Białe łzy. I chociaż książka Hariego Kunzru traktuje o bluesie, a nie o jazzie jak wspomniane tytuły, to jednak z kinowymi obrazami łączy ją ogromna pasja do muzyki oraz ukazanie zmian w amerykańskim społeczeństwie XXI wieku.
Seth i Carter to dwaj najlepsi przyjaciele, który dzieli niemal wszystko: pochodzenie, stan finansowy, sposób wychowania, charakter (introwertyk vs ekstrawertyk), lecz łączy niczym wręcz nieograniczona pasja do muzyki. Blues stanowi kwintesencję ich egzystencji, niemal na każdym kroku próbują odnaleźć jego ślady w społecznej przestrzeni. Kiedy nadarza im się okazja, nagrywają w parku anonimowego śpiewaka i publikują to w sieci pod ksywką Charliego Shawa. Jednak taki żart ma swoje konsekwencje – okazuje się, iż taki muzyk rzeczywiście istnieje. Wraz z siostrą Cartera, Leonie, trójka bohaterów wyrusza na wyprawę poszukiwawczą. Nie mają jednak pojęcia, że to nie tylko zwykła podróż w głąb Ameryki, ale przede wszystkim podróż w głąb własnej duszy i początek walki z własnymi demonami.
Białe łzy z pewnością nie są łatwa lekturą, bowiem na trudność w odbiorze składa się nie tylko specyficzna stylistyka autora, ale także pomieszanie planów czasowych: teraźniejszość miesza się z przeszłością i przyszłością, dlatego lektura wymaga szczególnej uwagi. Różnorodne wydarzenia zlewają się w jedno, mocno oddziałowujące na psychikę bohaterów. Początkowo historię poznajemy z perspektywy Setha, który próbuje dotknąć muzycznego absolutu, opisując rzeczywistość poprzez pryzmat oniryczności, magiczności i jednocześnie emocjonalnego chaosu, bowiem stosunki między bohaterami są napięte: Seth jest uzależniony finansowo od Cartera i emocjonalnie od jego siostry Leonie. Dodatkowo dochodzi głęboka, granicząca niemal z obsesją i pomieszaniem zmysłów fascynacja osobą Charliego Shawa.
Wyprawa trójki przyjaciół staje się nie tylko wyprawą stricto w celu odnalezienia legendarnego muzyka, ale przede wszystkim podróżą w głąb dziejów Ameryki Północnej: segregacja rasowa, społeczne różnice światopoglądowe oraz rażąca niesprawiedliwość stanowią bardzo ważne motywy powieści. Drugim ważnym motywem jest powolne, niemal niezauważalne popadnie jednego z bohaterów w istne szaleństwo. To opowieść o ludziach, których przerosła własna pasja i którzy muszą zmierzyć się z demonami, nie tylko swoimi, ale także demonami historii rasowych podziałów w Ameryce XX wieku.
Białe łzy zepsuła zmiana dynamiki fabuły w połowie powieści: zmienił się narrator, a prowadzona powolnie, wręcz zmysłowo w rytm bluesa akcja zmieniła diametralnie tempo, mocno posuwając wydarzenia do przodu. Straciło na tym otwarte zakończenie powieści: może i nieco przewidywalne, niemniej zmiana tempa nieco osłabiła jego wydźwięk. Mimo tej wady, książka pozostaje prawdziwą perełką wśród literackich nowości 2018 roku: ambitna, dotykająca ważnych tematów społecznych, opisująca niemal destrukcyjną pasję i zarazem głęboką miłość do muzyki, a to wszystko opisane pięknym, na wpół oniryczną, magiczną narracją.
Białe łzy Hariego Kunzru to opowieść Brytyjczyka o czarnych kartach rasizmu historii USA. Demaskacja społecznych uprzedzeń, opowieść o namiętności, pasji, drodze ku szaleństwu i odbiorze sztuki, a to wszystko w rytmie bluesa lat 40. Zdecydowanie polecam osobom poszukującym niesztampowej, dobrze napisanej i nade wszystko wciągającej powieści.
Za udostępnienie egzemplarza recenzenckiego serdecznie dziękuję wydawnictwu
W.A.B.
Pattyczak
Tytuł: Białe łzy
Autor: Hari Kunzru
Tytuł oryginalny: White Tears 2017
Tłumaczenie: Krzysztof Cieślik
Wydawnictwo: W.A.B.
Data i miejsce wydania: 28/02/2018 Warszawa
Oprawa: miękka ze skrzydełkami
Wydanie: I
Liczba stron: 365
ISBN: 978-83-280-5031-0
, Bird (1988) lub New York, New York (1977), to z pewnością pokochacie powieść Białe łzy. I ch){kind=link}