Portafortunas

  Nie ulega wątpliwości, iż Nigdziebądź Neila Gaimana jest jednym z przykładów najbardziej cenionych tytułów fantasy w naszym kraju, o czym świadczy ósme już wydanie w przeciągu dwudziestu lat tejże pozycji. Wydawnictwo MAG, mające w swoim literackim skarbcu takie perełki jak Imajicę Cliva Backera,  Pokój Gene Wolf i Jonathana Strange’a i Pana Norell Susanne Clark,  może pochlubić się także opublikowaniem najważniejszych tytułów Neila Gaimana, wśród których warto wspomnieć chociażby rewelacyjnych Amerykańskich bogów oraz nostalgiczną Księgę cmentarną. Tym razem zamiast recenzować samą powieść (moją refleksję na temat prozy Gaimana można znaleźć  w tym miejscu), warto pochylić się nad fenomenem tej książki. Pierwsze wydanie Nigdziebądź ukazało się w 1996 roku. Kilka lat  później powieść zyskała miano jednej z najlepszych powieści fantasy na całym świecie. I nie bez powodu, ponieważ książka już od samego początku nosiła wszelkie znamiona porządnej literatury: osobliwie wykreowana rzeczywistość, intensywne tempo akcji, intrygujący bohaterowie oraz nietuzinkowy styl autora (pełen neologizmów, dziwnych powiązań, pełen sarkazmu) sprawił, iż tytuł zyskał grono czytelników. Jednocześnie okazała się to niezwykle trudna dla tłumaczy powieść, bo pełna dziwnych wyrazów: nagle wszystkie nazwy własne miasta ożywają i nabierają swego pierwotnego znaczenia. O ile dla Londyńczyków może stanowić to nie lada gratkę, tak dla tłumaczy to po…

Kiedy Dilys miała dziewiętnaście lat, postanowiła wyjść za mąż za Francisa, który pokochał ją całym sercem i jako pierwszy mężczyzna w jej życiu złożył deklarację dozgonnej miłości. Zapewnił jej należyte warunki bytowe, wyrywając ze szpon niemal żebraczej biedy i przemocy. Mijały kolejne lata, a małżeństwo Dilys miewało swe wzloty (narodziny dzieci, wspaniałe zagraniczne wakacje) i upadki (nagłe poronienie, zdrada Francisa z długonogą sekretarką). Do momentu, kiedy bohaterka spotkała na swej drodze Matthew. Stał się on jej największą tajemnicą, sekretnym kochankiem, z którym zaczęła spędzać upojne chwile. Oto historia Dilys – kobiety pragnącej miłości, która boleśnie uświadomiła sobie, iż miała ją cały czas pod nosem, jednak nie potrafiła tego dostrzec. Oto banalna historia romansu, który otworzył bohaterce oczy na prawdziwe uczucie. Akcja powieści, której narratorką jest główna bohaterka, rozpoczyna się od bardzo szybkiego zarysu najistotniejszych wydarzeń z życia Dilys. To one pośrednio przyczyniły się do najważniejszego spotkania w jej życiu, kiedy to, podczas podróży kolejowej na pogrzeb najlepszej przyjaciółki, już jako czterdziestolatka, spotyka przystojnego Matthew. To przełomowy moment, ponieważ nagła fascynacja fizycznością mężczyzny i intrygująca rozmowa sprawiają, że z przykładnej żony i matki Dilys zamienia się w kłamliwą kochankę, zdolną do najgorszego oszustwa, byle tylko móc wyrwać się z mężowskich rąk….

Podzielona na siedem części i licząca dziewiętnaście esejów książka Igrzyska śmierci i filozofia stanowi nieoficjalny dodatek do trylogii Susanne Collins i filmu o tym samym tytule na podstawie bestsellerowej serii. To już druga pozycja redakcji Williama Irwina, z jaką przyszło mi mieć do czynienia. Gra o tron i filozofia okazała się przyjemną lekturą znacznie poszerzającą różnorodne motywacje i interpretacje świata Martina. Czy Igrzyskom śmierci udało się wyjść zwycięsko z tego mariażu popkultury i wiekowej dziedziny nauki? Książka posiada siedem połączonych ze sobą rozdziałów, w których autorzy (naukowcy i wysoko cenieni w swojej dziedzinie myśliciele) starają się uwypuklić elementy filozoficzne zawarte w powieściach Collins. Pierwsza część zawiera rozważania na temat mimetyzmu oraz roli sztuki w totalitarnym świecie Kapitolu. Kolejna opowiada o źródłach braku moralności, trzeci rozdział podejmuje próby interpretacji darwinizmu oraz reprezentuje zdroworozsądkowe podejście do międzygatunkowych chimer występujących w trylogii. Następny fragment skupia się na zagadnieniu uczucia miłości i roli płci kulturowej głównych bohaterów. Filozofia teorii gier i metody prowadzenia zwycięskich wojen obejmują piąty i szósty moduł książki. Ostatni, siódmy rozdział, porusza problematykę polityki i władzy, jaka spoczywa w rękach rządzących. Podczas lektury nie mogłam pozbyć się wrażenia, że niektóre artykuły były pisane schematycznie, niekiedy na siłę, ponieważ autorzy do mniej…

Polskie wydanie debiutanckiej książki Daniela Polansky’ego nie zrobiło na mnie wrażenia. Jaka jest okładka – każdy widzi, niemniej nikt nie wie jak wciągającą i mroczną treść w sobie zawiera. Szerszej praktycznie nieznany amerykański autor nagle publikuje powieść, wywierając pozytywne wrażenie na recenzentach. Strażnik Podłego Miasta to pierwszy tom trylogii, która okazała się zaskakująco dopracowana jeśli chodzi o kreacje głównego bohatera i świata przedstawionego. Fabuła nie wydaje się nazbyt skomplikowana: skompromitowany agent wywiadu Korony zostaje wybudzony z wieloletniego marazmu dzięki jednemu, szokującemu wydarzeniu – otóż znajduje na ulicy zmasakrowane zwłoki małej dziewczynki. W Opiekunie pęka jakaś bariera psychiczna. Odkładając dotychczasowe zajęcia (sprzedaż prochów, upijanie się na umór, wdawanie w bójki, unikanie służb porządkowych i tego typu codzienne, rutynowe zajęcia), postanawia wymierzyć swoją własną sprawiedliwość, jednocześnie odkupując grzechy przeszłości. Na dodatek to nie jest zwykłe przestępstwo, które poruszyło serce lokalnego drania, ponieważ w sprawę zamieszane są ponadnaturalne moce. Bardzo podobała mi się sfera językowa powieści, a konkretnie specyficzne nazwy własne, takie jak bar Rozkołysany Hrabia, speluna Krwawiąca Dziewica, Czarny Dom czy Czerwona Gorączka. Sami musicie przyznać, że sączenie piwa wygląda całkowicie inaczej w zwykłym barze, a zupełnie odmiennie w Krwawej Dziewicy. Skoro mowa o dziwnych rzeczach, muszę wspomnieć, że moim faworytem względem…

Nie czarujmy – Nicholas Sparks to autor kojarzony dotychczas z literaturą typowo kobiecą, gdzie główną rolę odgrywał wątek miłosny z niemal obowiązkowym happy endem. Niemal każda książka pisarza koncentrowała się na przedstawieniu romantycznej historii, skupiając się na opisach stanów emocjonalnych bohaterów. Od klasycznego romansu jego twórczość odróżniał jeden zasadniczy element – Sparks nie zawsze trzymał się wytycznych gatunku romansowego Bachórza (polecam zapoznać się z jego postulatami pod tym adresem), zaś samym opowieściom dodałam nutki obyczajowości, poruszając temat nękania, prześladowania, domowej przemocy, odrzucenia oraz szeroko pojętego osamotnienia (jak chociażby w Bezpiecznej przystani oraz Ostatniej piosence) Spójrz na mnie bardzo szybko wskoczyło na topowe listy najlepiej sprzedających się książek w ciągu ostatnich kilku tygodni. W prasie pojawiały się krótkie opisy chwalące autora za zgrabne połączenie wątku romantycznego z wątkiem kryminalno-sensacyjnym. Jednak czytelnik, sięgając po najnowsza książka autora Pamiętnika, musi mieć na uwadze, iż to tak naprawdę to powieść obyczajowa z nadal dominującym wątkiem miłosnym. Opis wydawcy (aby nie parafrazować opisu fabuły): Collin nie miał szczęśliwego dzieciństwa. Brak zainteresowania rodziców, dorastanie w szkołach wojskowych, potem problemy z agresją i zatargi z policją. Maria natomiast zawsze czuła wsparcie rodziny – jako mała dziewczynka, a także później, podczas studiów prawniczych i na początku kariery zawodowej….

Niesamowicie wartościowa zarówno z naukowego, jak i dydaktycznego punktu książka dla dorastających czytelników zatytułowana Jak to możliwe? Odpowiedzi na pytania ciekawskich dzieci to przedstawiona w formie pytań i odpowiedzi opowieść o otaczającym nas świecie. Dokładnie 175 zapytań zostaje rozwiązanych dzięki przytoczeniu najnowszych badań naukowych zaprezentowanych w naprawdę przystępny i zrozumiały sposób.

Baśnie przeżywają renesans. Czytelnik śledzący książkowe nowinki co i rusz natyka się na kolejną zapowiedź nowej wersji historii Kopciuszka, Czerwonego Kapturka czy Królewny Śnieżki. Nawet światek filmowy powrócił do baśniowych korzeni, wystarczy spojrzeć na statystyki dotyczące liczby ekranizacji historii należących do tego gatunku, które pojawiły się w kinach w ciągu ostatnich trzech lat. A przecież w następnym roku czeka nas premiera Pięknej i Bestii… Jednak następne wersje baśni czy wariacje na temat znanych opowieści nie są jedynymi tworami, jakie otrzymujemy, przecież można także napisać książkę, w której pojawią się dzieci znanych bohaterów, prawda? Disney postanowił pójść właśnie w kierunku potomków baśniowych postaci – tak powstał film Następcy. Przed produkcją Melissa de la Cruz, także dla wytwórni, której logo jest zamek, napisała książkę, której akcja rozgrywa się przed wydarzeniami przedstawionymi w wersji ze szklanego ekranu. To właśnie w tej powieści poznajemy dzieje Mal, Jaya, Evie oraz Carlosa zanim ci trafili do Auradonu, zanim nawet stali się przyjaciółmi. Jeżeli jednak myśleliście, że jedna książka i film wyczerpują temat, myliliście się. Niedawno pojawiła się druga powieść o perypetiach czwórki bohaterów. Tym razem wiodą oni beztroski los w Auradonie. Po tym, jak pokonali Diabolinę i zamienili ją w jaszczurkę, zyskali miłość i sympatię innych…

To nie jest łatwa opowieść, bo przepełniona bólem, cierpieniem, rozczarowaniem i brakiem nadziei. Maus. Opowieść ocalałego to w gruncie rzeczy historia dwóch osób – Władysława Spiegelmana ocalałego z Szoa oraz jego syna, który nie tylko musiał się zmagać z trudną relacją na linii ojciec-syn, ale który także nosi w sobie piętno Holokaustu. Ciężko poruszać temat nowatorstwa omawianej pozycji, ponieważ premiera Mausa miała miejsce ponad czterdzieści lat temu i była poddawana recenzjom zarówno ze strony krytyków literackich, jak i ocenie innych ocalałych z Szoa. New York Times określił to jako „pierwsze arcydzieło w historii komiksu”, samego Spiegelmana nagrodzono Pulitzerem, jego dzieło odbiło się szerokim echem w całym literackim świecie. Tak naprawdę ciężko dodać cokolwiek nowego do omawianej pozycji – oto historia dwóch ocalałych z Zagłady Żydów polskiego pochodzenia – jeden z nich fizycznie przeszedł piekło obozu w Auschwitz, zaś jego syn przez długi czas musiał się zmagać z traumą Zagłady, jaką wyniósł z rodzinnego domu i jaka naznaczyła głębokim piętnem całe dorosłe życie, ważąc także na wyjątkowo trudnej relacji między ojcem a synem. Pod żadnym pozorem nie można ocenić postaci Władysława Spiegelmana ani jego historii. Czytelnikowi śledzącego jego los pozostaje tylko wsłuchać się w opowieść i spróbować poczuć to, co czuł…

To marzenie każdego dorastającego chłopca. Pragnienie zbudowania własnego samochodu, którym mógłby wyruszyć w podróż w nieznane, zwiedzić świat i słuchać ryku silnika. Podobne marzenie ma szczurek Arnie, który wraz z wróbelkiem Zenkiem i żabką Krystianem chcą samodzielnie złożyć swoje pierwsze auto. Już wcześniej udało im się zakończyć sukcesem budowę motocyklu (o której przeczytacie w pierwszej części technicznych historyjek autorstwa Martina Sodomki opublikowanej przez wydawnictwo Prószyński i Media), więc dlaczego teraz miałoby się im nie udać? Szczegółowe schematy, rozrysowane ręcznie plany budowy poszczególnych części układu hamulcowego, silnika i innych elementów samochodu, a także podpowiedzi jak kolejno je złożyć. Budowa własnego samochodu krok po kroku nie tylko przynosi wiele radości naszych bohaterom, ale także wzbudza w nich niepokój, bowiem ktoś chce ukraść ich wynalazek. Jak wybrną z całej opresji Arnie i jego przyjaciele?

Jakiś czas temu zetknęłam się z teorią, iż popkulturowy rynek potrzebuje co kilka lat wypuścić jakiś wielki hit, bowiem konsumenci nie znoszą próżni i brak produkcji kolejnych książkowych bestsellerów fatalnie wpływa na zyski wielkich koncernów filmowych. Światowym fandomem szeroko pojętej fantastyki zawładnął już cykl Harry’ego Pottera, potem trylogia Zmierzch, a ostatnimi czasy seria Martina Saga pieśni lodu i ognia (znana szerzej jako Gra o tron). I nie powinno nikogo dziwić, że jak grzybów po deszczu na fali popularności wyrósł szereg książek tematycznie ściśle powiązanych ze średniowiecznym epic fantasy. Tym razem Henry Jacoby i William Irwin postanowili połączyć z pozoru dwa sprzeczne elementy: fascynujący świat fantasy z klasyczną nauką, jaką jest filozofia. Gra o tron i filozofia to zbiór esejów, w których różnorodni autorzy analizują poszczególne sceny, bohaterów i wyznawane przez nich poglądy w kontekście teorii klasycznej filozofii. Książka należy do cieszących się ogromnym zainteresowaniem na Zachodzie serii łączących kulturę masową z naukową wiedzą, mającej na celu popularyzację etyki (oryginalny cykl nosi nazwę The Blackwell Philosophy and Pop Culture Series i Popular Culture and Philosophy; na dzień dzisiejszy wyszło już ponad 50 tomów odnoszących się do świata filmu, muzyki, telewizyjnych seriali). Omawiana pozycja składa się z pięciu rozdziałów zatytułowanych najsłynniejszymi bodaj…